22.The Pilgrimage

  1. Ko onon yo yimɓe, hulee Joomi mo'on, pellet, dillannde Darngal ngal ko huunde mawnde
  2. Ñalnde yi'oton ngal, yejjitoyay kala muyninoowo ko o muyninaynoo kon, fukka kala sowiiɗo ko o sowiinoo kon, a yi'ay yimɓe ɓen no siwri, hara kamɓe ɓe siwraa, kono Lepte Alla ɗen ko saɗtuɗe
  3. No e yimɓe ɓen on mo no wennja e fii Alla ko aldaa e ganndal, o jakka kala Seytaane canndallo
  4. Winndaama e hoore-makko wonnde pellet, kala welduɗo e makko pellet, o majjinay mo, o ɗowa mo haa ka Lepte Sa'iiri
  5. Ko onon yo yimɓe, si tawii on laatike e sikke immorde e immital ngal, pellet, Menen Men Tagii on immorde e mbullaari refti e toɓɓere maniiyu, refti e heɗɗere refti e huyre timmunde tagu e nde wonaa timmunde tagu fii yo Men ɓannginan on, Meɗen Ñiiɓina ka renngaaji ko Men Muuyi kon haa e happu innaaɗo, refti Men yaltini on ko on boobooɓe, refti fii yo on yotto sagatalaaku mo'on no e mo'on ɓen ɓe no maaya no e mo'on kadi ɓen ɓe no ruttee faade ka ɓuri jaasude e ngurndan ɗam fii wata ɓe anndu ɓaawo ganndal hay e huunde. A yi'ay leydi ndin ko yoorunde si Men jippinii e dow mayri ndiyam ɗan ndi dilla ndi ƴura ndi fuɗina immorde e kala noone wooɗuɗo
  6. Ɗum, ko tawde pellet, Alla ko Kanko woni Goonga kan, pellet, O wurnitay mayɓe ɓen, tawde pellet, ko O Hattanɗo e dow kala huunde. @Corrected
  7. Pellet, Darngal ngal ko aray ngal sikke alaa e maggal, wonnde pellet, Alla immintinay ɓen wonɓe ka genaale
  8. No e yimɓe ɓen on mo no wennja e fii Alla ko aldaa e ganndal wanaa peewal wanaa deftere nurɗunde(jalbunde)
  9. Hofuɗo balaaji mu'un [mawnintiniiɗo] fii yo o majjin gaayi Laawol Alla ngol, no woodani mo ka aduna oyeere Men meeɗinoyay mo kadi Ñalnde Darngal Lepte sumoowe ngen
  10. Ɗum ko sabu ko juuɗe maaɗa ɗen ardini kon. E wonnde pellet, Alla wonaali Tooñoowo jeyaaɓe ɓen
  11. No e yimɓe ɓen on mo no rewa Alla e dow selindaare; si moƴƴere heɓii mo o tabitira sabu ɗum si jarrabuyee kadi heɓii mo o waylitoo e yeeso makko, o hayrii aduna on e Laakara on ko ɗum tigi woni hayrere ɓanngunde nden
  12. Himo rewa gaanin Alla kon ko lorrataa mo e kon ko nafataa mo kadi. Ɗum [ko jaŋtaa ɗoo], ko ɗum woni majjere woɗɗunde nden
  13. Himo rewa on mo lorra muuɗum no ɓuri ɓadaade diini nafa muuɗum kan, bonii welddiɗo bonii kadi wuuridaaɗo
  14. Pellet, Alla hiMo naada ɓen gomɗinɓe ɓe golli moƴƴi ɗin Aljannaaji no ila sengo ley majji canɗi ɗin, pellet, Alla hiMo waɗa ko O faandii kon. @Corrected
  15. On wonɗo no sikka wonnde Alla wallataa mo ka aduna e ka Laakara; haray yo o fontu ɓoggol faade ka kammu refti o taƴa ngol yo o ndaaru taw si pewje makko ɗen ittay ko tikkini kon
  16. Ko wano nii Men Jippiniri nde Aayeeje ɓannguɗe. Pellet, Alla hiMo Fewna on Mo O faandii
  17. Pellet, ɓen gomɗinɓe e ɓen Yahuudinkooɓe e Saabi'iyankooɓe e Annasaarankooɓe e Majuusinkooɓe e ɓen sirkooɓe, pellet, Alla O seerndoowo hakkunde maɓɓe Ñalnde Darngal. Pellet, Alla e dow kala huunde ko O Seediiɗo
  18. Enee a yi'aali, wonndema Alla no sujjannde Mo ɓen wonɓe ka kammuuli e ɓen wonɓe ka leydi, naange ngen kadi e lewru ndun e koode ɗen e pelle ɗen e leɗɗe ɗen e daabeeji ɗin e ko ɗuuɗi immorde e yimɓe ɓen, ko ɗuuɗi kadi wajibike e mu'un Lepte ɗen. Kala mo Alla hoyni haray alanaa mo teddinoowo, pellet Alla hiMo golla ko O Muuyi kon
  19. Ɓee ɗoo ɗiɗo ko wennjondirɓe, ɓe wennjondirii fii Joomi maɓɓe ɓen yedduɓe non, taƴanoyte ɓe conci immorde e Yiite fatuɗam yuppee ka dow ko'e maɓɓe
  20. Hiɗam honciniree(hayniree) ko woni kon ka deedi maɓɓe e guri ɗin kadi
  21. No woodani ɓoole immorde e njamndi
  22. Tuma kala ɓe faandii yaltugol nder ton immorde e suno, ɓe ruttee e nder magge, [ɓe wi’anee:] meeɗee Lette sumoowe ngen
  23. Pellet, Alla naada ɓen gomɗinɓe ɓe golle moƴƴi ɗin Aljannaaji no ila e ley majji canɗi ɗin, ɓe cuɗiree nder ton immorde jawe kanŋe e lu'ulu'uuje koltu maɓɓe on nder ton ko hariire. @Corrected
  24. Ɓe fewnaama faade e ko laaɓi immorde e konngol ngol, ɓe fewnaa kadi faade e Laawol Yettiniingol ngol
  25. Pellet, ɓen yedduɓe hiɓe faddaade gaayi Laawol Alla ngol e Juulirde Horminnde nden, nden nde Men waɗani ɗum yimɓe ɓen, no fota ter ñiiɓuɗo on e mayre e liigotooɗo on. Kala faalaaɗo ooñorde e mayre tooñe, Men meeɗinay mo immorde e Lepte muusuɗe
  26. E tuma nde Men Jippinnoo Ibraahiima nokku Suudu ndun, [Men Daali:] Wata a kafidu e Am hay e huunde, laɓɓin Suudu Am ndun fii wanngotooɓe ɓen e darotooɓe ɓen [juula] e ruƴƴooɓe sujja ɓen
  27. Noddin e yimɓe ɓen fii Hajju ngun, ɓe aray e maaɗa ko ɓe seppooɓe e dow kala ɗehiimba reedu, ɓe aray immorde e kala laawol woɗɗungol
  28. Fii yo ɓe seedo nafoore maɓɓe, ɓe jaŋtoo Innde Alla e nder ñalɗi anndaaɗi e dow ko O arsiki ɓe kon immorde e muumi neemoraaɗi, ñaamee e majji, ñamminon kadi baaso ɓilliiɗo on
  29. Refti yo ɓe ittu tuundi maɓɓe ndin, yo ɓe humnu takke maɓɓe ɗen, yo ɓe wanngo Suudu rimdinaa- dun
  30. Ɗum [ko yamiraɗon], kala mawninɗo Hurumji Alla ɗin haray ɗum ko moƴƴere makko ka Joomi makko. Daginanaama on neemoraaɗi ɗin, si wonaa kon ko janngaa e taweede mo'on, woɗɗitee soɓudi ɗin immorde e sanamuuji, woɗɗitoɗon kadi konngol fenaande ngol
  31. Newaniiɓe Alla ɓe wanaali sirkanooɓe Mo, kala sirkanɗo Alla no wa'ita wa si o uuyu immorde ka kammu sonndu biftoo mo maaɗum henndu ndun ruuyida e makko [naɓa] e nokkure woɗɗunde
  32. Ɗum [ko jaŋtaa ɗoo hollii] kala mawninɗo Maandeeji Alla ɗin, pellet ɗum, ko e kulol ɓerɗe ɗen jeyaa
  33. No woodani on e majji nafaaji haa e dummunne innaaɗo, refti nokku majji on ko ka Suudu Ndimuru
  34. Men waɗanii kala mofte laawol fii yo ɓe jaŋto Innde Alla e dow ko O arsiki ɓe kon immorde e muumi neemoraaɗi. Reweteeɗo mon On ko Reweteeɗo Gooto ko Kanko jebbilatoɗon, weltinir ɗoftiiɓe ɓen
  35. Ɓen [tawɓe] si Alla jaŋtaama ɓerɗe maɓɓe ɗen hulay, e muññiiɓe ɓen e dow kon ko heɓi ɓe e ñinnooɓe Julde nden hiɓe nafka goɗɗum e ko Men arsiki ɓe kon
  36. E gelooɗi [fayɗi] ɗin Men waɗanii on ɗi jeyaaɗum e Maandeeji Alla no woodani on e majji moƴƴere, jaŋtee Innde Alla e dow majji ko ɗi saffiniiɗi si becce majji ɗen yanii haray ñaamee immorde e majji ñamminon kadi yonndiniiɗo e weeɓitotooɗo, ko wano nii, Men eltirani on ɗi belajo'o onon on jarnay
  37. Hewtoytaa Alla tebbuuli majji wanaa ƴiiƴe majji kadi, kono hewtoy Mo kulol ngol immorde e mo'on. Ko wano nii O eltani on ɗi fii yo on mawnin Alla e dow ko O fewni on kon, weltin moƴƴinɓe ɓen
  38. Pellet, Alla O solnanay(dunyanay) ɓen gomɗinɓe, pellet, Alla O yiɗaa kala hodoowo heewuɗo geddi
  39. Duŋanaama ɓen wonaaɓe haɓeede [yoɓtagol] sabu kamɓe ko ɓe tooñaaɓe, pellet, Alla ko O Hattanɗo e dow wallugol ɓe
  40. Ɓen yaltinaaɓe ka galleeji mu'un ko aldaa e goo- nga si wanaa fii tun ɓe wi'ii: "Joomi amen ko Alla". Sinndo wanaano Alla duñirde yimɓe ɓen yoga e maɓɓe yoga, yirbinteno rewirɗi ruhbaaniyankooɓe ɓen e rewirɗi Annasaara en e rewirɗi Alyahuuda en e Juulirɗe ɗe Innde Alla jaŋtetee e nder mu'un ko heewi. ma Alla wallu ɓen wallooɓe Mo, pellet, Alla ko O Dolnuɗo Tedduɗo
  41. Ɓen tawɓe si Men newinanii ɓe ka leydi ɓe ñinnay Julde nden ɓe totta askaal on ɓe yamira ko moƴƴi kon ɓe haɗa ko boni kon. Ko Alla woodani ɓattane fiyakuuji ɗin
  42. Si ɓe fennii ma, haray gomɗii fenniino ado maɓɓe yimɓe Nuuhu ɓen e Aadinkooɓe ɓen e Samuudinkooɓe ɓen
  43. E yimɓe Ibraahiima ɓen e yimɓe Luutu ɓen
  44. E yimɓe Madyana ɓen Muusaa kadi fennaama, Mi nennani yedduɓe ɓen refti Mi nanngi ɓe, ko honno yagginngol Am ngol wonirnoo
  45. No foti hewde e Saare nde Men halki ɗum tawi ko nde tooñunde, hara hinde ajjii e hoore kippudiiji mayre, e woyndu yirbundu e huɓeere toowunde [eggaande]
  46. Enee, hara ɓee yahaali ka leydi sakko laatanooɓe ɓerɗe ɓe haqqilira ɗe, maaɗum noppi ɓe nanira ɗi? Pellet, [ko woni kon] wanaa gite ɗen wumi, kono ko ɓerɗe wonuɗe ɗen e nder becce ɗen wumi
  47. Hiɓe ɗaɓɓire yaccinaneede Lepte ɗen, [e ɗum le] Alla lunndataako fodoore Makko nden. Pellet ñallal ka Joomi maaɗa ko wano duuɓi wuluure no limorton non
  48. No foti heewde e saare nde Mi nennani ɗum hara kayre ko nde tooñunde, refti Mi nannginde ko faade ka Am woni ruttorde nden
  49. Maaku: "Ko onon yo yimɓe, anndee min ko mi jertinoowo on ɓannguɗo
  50. Ɓen gomɗinɓe ɓe golli moƴƴi ɗin no woodani ɓe haforanal e arsike tedduɗo
  51. Ɓen yacciiɓe [fii bonnugol] e Aayeeje Amen ɗen, ɓe ronkinaa [Men] ko ɓen ɗon woni yimɓe Jahiimaawe ngen
  52. Men Nulaali ado maaɗa immorde e Nulaaɗo wanaa kadi Annabaajo si wanaa si o janngii Seytaane werloto e nder janki makko kin. Alla itta ko Seytaane werlii kon, refti Alla tabintina Aayeeje Makko ɗen. Alla ko O Annduɗo Ñeeñuɗo
  53. Fii yo O waɗu ko Seytaane werlotoo ko njarraboye wonannde ɓen ɓe nawnaare woni ka ɓerɗe mu'un e ɓe ɓerɗe mu'un yoori ɓen. Pellet, tooñooɓe ɓen ɓe wonii e lurral woɗɗungal
  54. Fii yo ɓen okkaaɓe Ganndal ngal anndu pellet, ko [Alqur'aanaare nden woni] Goonga kan immorde ka Joomi maaɗa ɓe gomɗina nde, ɓerɗe maɓɓe ɗen yankinanoo ɗum. Pellet Alla Fewnay ɓen gomɗinɓe faade e Laawol Focciingol
  55. Ɓen yedduɓe seerataa hiɓe e nder sikke [fii Alqur'aana] haa Darngal ngal ara e maɓɓe e juhayee maaɗum ara e maɓɓe Lepte Ñalaande saɗtunde
  56. Laamu ngun nden Ñalnde ko Alla heeranii O Ñaawoyay hakkunde maɓɓe, ɓen gomɗinɓe ɓe golli ko moƴƴi ɗin hiɓe e nder Aljannaaji Neemiiɗi
  57. Ɓen yedduɓe, ɓe fenni kadi Aayeeje Amen ɗen, ɓen ɗon no woodani ɓe lepte hoynooje
  58. Ɓen feruɓe e Laawol Alla refti ɓe waraa maaɗum ɓe maayi Alla arsikoyay ɓe arsike moƴƴo. Pellet, Alla ko Kanko woni ɓuri Moƴƴude Arsikooɓe
  59. Ma O naadoyɓe naatirgal ngal ɓe welaa ɗum. Pellet, Alla ko O Annduɗo Muññiiɗo
  60. Ɗum [ko jaŋtaa ɗoo], kala leptuɗo yeru ko o leptaa kon, refti bewaa e hoore-makko ma Alla wallu mo. Pellet, Alla ko O Yaafotooɗo Surroowo
  61. Ɗum [ko jaŋtaa ɗoo], ko fii pellet, Alla hiMo naada jemma on e nder ñalorma on, hiMo naada kadi ñalorma on e nder jemma on. Pellet, Alla ko O Nanoowo Yi'oowo
  62. Ɗum [ko jaŋtaa ɗoo], ko fii pellet, Alla ko Kanko woni Goonga kan pellet, kon ko ɓe noddata gaanin Makko ko ɗum woni meere nden. Pellet, ko Kanko woni Toowuɗo Mawnuɗo On
  63. Enee, a tinaali wonndema Alla O jippinii ndiyam immorde ka kammu, leydi ndin wonti hecciɗundi? Pellet, Alla ko O Newiiɗo Humpitiiɗo
  64. Ko Kanko woodani ko woni kon ka kammuuli e ka leydi. Pellet, Alla ko Kanko woni Galo Yettiniiɗo On
  65. Enee, a tinaali wonndema Alla eltani on ko woni kon ka leydi, laaɗe ɗen no dogira ka maaje Yamaruyee Makko on, hiMo jogitii kammu ngun fii wata ngu yanu e hoore leydi ndin si wonaa e duŋayee Makko. Pellet, Alla ko O newaniiɗo yimɓe ɓen Yurmteeɗo [ɓe]
  66. Ko Kanko woni On wurnuɗo on refiti O wara on refti O wurnitoya on. Pellet neɗɗanke on ko o heewuɗo geddi
  67. Men waɗanii kala mofte laawol ngol ɓe rewata e mu'un, wata ɓe pooɗondir e maaɗa e fiyaake on, noddu faade ka Joomi maaɗa. Pellet, an hiɗa e hoore Laawol Focciingol
  68. Si ɓe wennjii ma, Maaku: "Ko Alla woni Annduɗo ko golloton kon
  69. Alla Ñaaway hakkunde mo'on Ñalnde Darngal fii kon ko luutondirton fii mu'un
  70. Enee, a anndaali wonndema Alla hiMo Anndi ko woni kon ka kammu e ka leydi, pellet, ɗum no e nder Deftere. Pellet, ɗum [ko jaŋtaa ɗoo] no newanii Alla
  71. Hiɓe rewa gaanin Alla kon ko Dalil jippinaaka e fii mu'un, e kon ko ganndal alanaa ɓe e mu'un. Alanaa tooñooɓe ɓen walloowo
  72. Si jannganaama ɓe Aayeeje Amen ɗen ɓannguɗe a annday e geece ɓen yedduɓe mettinaare hiɓe ɗeɓa yanude e ɓen jannganayɓe ɓe Aayeeje Amen ɗen. Maaku: "Yo mi habru on ko ɓuri bonde e ɗum mooɗon [ko jaŋtanaɗon kon] ko Yiite ngen Alla fodii nge ɓen yedduɓe bonii ruttorde
  73. Ko onon yo yimɓe, misal piyaama jentee ngal, pellet ɓen ɓe noddoton gaanin Alla, ɓe tagaa hay coongil, hay sinndo ɓe mooɓondiriino fii ɗum. Si coongil(mbuubu)ngil jattii ɓe goɗɗum ɓe hattantaake jaɓtugol ngil ɗum. Ɗaɓɓuɗo on e ɗaɓɓaaɗo on fow no lo'i
  74. Ɓe mawniniraali Alla no O haani Mawninirde non. Pellet, Alla ko O Dolnuɗo Tedduɗo
  75. Alla no suɓoo immorde e Malaa'ikaaɓe ɓen Nulaaɓe e yimɓe ɓen kadi. Pellet, Alla ko O Nanoowo Yi'oowo
  76. Himo Anndi ko woni kon hedde yeeso maɓɓe e ko woni kon hedde ɓaawo maɓɓe, ko faade ka Alla fiyakuuji ɗin ruttetee
  77. Ko onon yo ɓen gomɗinɓe, Ruƴƴee Sujjon Rewon Joomi mo'on, gollon ko moƴƴi kon belajo'o onon on maloyte
  78. Waɗiree Jihaadi fii Alla no Jihaadi haaniri non, Kanko O Suɓike on O waɗanaali on ɓitteende ka nder Diina, Diina baaba mooɗon Ibraahiima ko Kanko inni on julɓe ko adii [ndee Alqur'aanaare] e nder mayre kadi, fii yo Nulaaɗo on laato seedo e hoore-mo'on onon kadi wonon seeditoytooɓe e hoore yimɓe ɓen. Ñiiɓnee e Julde nden totton Jakka on jogitee Alla, ko Kanko woni Giɗo mooɗon moƴƴii giɗo moƴƴii walloowo on