27.The Ant

  1. Tā-Siin (T.S) [Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di gbinni naɣila Naawuni]. Ŋɔ maa nyɛla Alkur’aani aayanima, ka lahi nyɛ kundili (litaafi) shεli din kahigiri yɛllikam polo ni
  2. Ka di nyɛla dolsigu, ni suhupεlli lahibali n-zaŋ ti ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli
  3. Ninvuɣu shεba ban puhiri jiŋli, ka tiri zakka, ka nyɛla ban dihitabli ni Bahigu- yili (Chiyaama)
  4. Achiika! Ninvuɣu shεba ban bi ti Zaadali yεlimaŋli maa, Ti (Tinim’ Naawuni) dihi la bɛ tuuntumsa nachinsi n-ti ba (Dunia ŋɔ), dinzuɣu ka bɛ nyɛla ban kuli be birimbu ni
  5. Bannim’ mali azzaba biεɣu, ka nyɛla ban yɛn ti niŋ ashaara Zaadali
  6. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! Bɛ baŋsirala Alkur’aani ka di yiri Yεmgoliŋgalana (Naawuni), Baŋda sani na
  7. (Yaa nyini Annabi)! Teemi saha shεli Annabi Musa ni daa yεli o iyaali: “Achiika! Mani nyala buɣum lahinli katiŋa, dinzuɣu ʒinimi ya ka n-chaŋ ti nya, di yi pa shεli, ka n-ʒin ya lahibali shεli di puuni na, bee ka n-ʒin ya buɣum mokpalli na, domin yi zaŋ li wuɣisi di buɣum ni achiika.”
  8. Saha shεli o (Annabi Musa) ni kana di (buɣum maa) gbini, ka bɛ boli o (ka yεli): “Bɛ niŋ alibarka niŋ ninvuɣu so ŋun be buɣum ŋɔ maa gbini, n-ti pahi ban gili li (Malaaikanima). Yaha! Naawuni nam niŋ kasi, binnamda Duuma.”
  9. (Ka Naawuni yεli): “Yaa nyini Musa Achiika! Mani n-nyɛ Naawuni, Nyɛŋda, Yεmgoliŋgalana.”
  10. Yaha! Zaŋmi a jaangbee maa labi tiŋgbani ni, saha shεli o ni nya li ka di damdi ka waɣubila la, ka o (Annabi Musa) lebi biri, ka bi lahi ŋmalgi yuli o nyaaŋa, (ka Naawuni yεli): “Yaa nyini Musa! Di zo dabiεm. Achiika! N (Mani Naawuni) tuumba bi zɔri dabiεm N sani.”
  11. “Naɣila ninvuɣu so ŋun di zualinsi, din nyaaŋa, ka o taɣi ka zaŋ zaɣivεlli n- tum tuma din be maa nyaaŋa. Tɔ! Achiika! Naawuni nyɛla Chεmpaŋlana, Zaadali Nambɔzobonaa.”
  12. “Yaha! (Yaa nyini Musa)! Zaŋmi a nuu niŋ a daliya niŋgoli ni, a ni yihi li ka di nyɛ zaɣipiεlli (ka wuntaŋ’ la) ka di pa ni zaɣibɛɣu (doro), ka di pahi aayanima awei puuni n-zaŋ chaŋ Fir’auna mini o niriba sani. Achiika! Bɛ daa nyɛla ninvuɣu shεba ban kpee yi.”
  13. Saha shεli Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ ni daa kaba n-ti neeri bɛ nina, ka bɛ yεli: “Ŋɔ maa nyɛla sihira polo ni.”
  14. Ka bɛ zaɣisi li (aayanim’ maa), amaa! Ka bɛ dihitabli bɛ suhiri ni (ni di nyɛla yεlimaŋli), ka di nyɛla zualinsi mini maŋtibgibu zuɣu. Dinzuɣu, yulimi tuumbɛrinim’ bahigu ni daa nyɛ shεm
  15. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa ti Annabi Dawuda mini Annabi Sulemana baŋsim, ka bɛ niriba ayi maa yεli: “Paɣibu balibu kam niŋ dihitabli ti Naawuni so Ŋun tibgi ti O daba ban ti yεlimaŋli pam puuni.”
  16. Ka Annabi Sulemana di Annabi Dawuda fali ka yεli: “Yaa yinim’ ninsalinima! Bɛ (Naawuni) baŋsi ti noombihi yɛltɔɣa, ka ti ti binshɛɣu kam, achiika! Ŋɔ maa nyɛla tibginsim din be polo ni.”
  17. Ka bɛ (Naawuni) laɣim tobbihi alzinnim’ mini ninsalinim’ puuni n-ti pahi noombihi n-ti Annabi Sulemana, ka bɛ nyɛla bɛ ni taɣi shɛba zali ( ka mali ba chana)
  18. Hali ka bɛ (Annabi Sulemana mini o tobbihi) chaŋ n-ti paai guliyili zuɣu, ka chεrli yεli o taba: “Yaa yinim’ chεra: “Kpεm ya yi yiŋsi ni, ka miri ya ka yi chɛ ka Sulemana mini o tobbihi ti no n- kun ya ka nyɛla ban bi mi.”
  19. Ka o (Annabi Sulemana) la biɛla o kparima ni, domin o (chɛrili maa) lala yεltɔɣa zuɣu, ka yεli: “Yaa N Duuma (Naawuni)! Lεm ma haŋkali din yɛn chɛ ka m-paɣi A yolsir’ shɛli A ni yolsi ma, ka yolsi m ba mini m ma, ka n-lahi tum tuunvɛli shεli a ni yɛn saɣi ti li. Yaha! Zaŋmi ma kpεhi A dabsuma puuni ni A nambɔzɔhigu.”
  20. Ka o (Annabi sulemana) ti vihi o noombihi puuni ka yεli: “Bo n-leei chɛ ka m-bi nyari hudahuda (yundakpani)1 ka bee o be la ban zo n-ti sɔɣi ni?”
  21. “Achiika! N-nyɛla ŋun yɛn dargi o tibli, bee ka n kɔrigi o, bee ka o ka ma na ni daliri shεli din be polo ni.”
  22. Ka o (yundakpani maa) daa bi yuui ka kana (n-ti yεli Annabi Sulemana): “Achiika! M-mi a ni ka shɛli baŋsim. Yaha! N-ka a mi na ni lahibali shɛli din nyɛ yεlimaŋli Saba’i tiŋgbani ni na.”
  23. “Achiika! Mani nyala paɣa so ka o diri di (tiŋ’ maa ni) nam, ka bɛ (Naawuni) ti o binshɛɣu kam. Yaha! O malila nam garo din jilma paai targa
  24. “(Ka o lahi yɛli Annabi Sulemana), N-nya o mi ni o niriba ka bɛ niŋdi suzuuda tiri wuntaŋ’ ka pa ni Naawuni, ka shintaŋ viεlgi bɛ tuma n-ti ba, ka taɣi ba ka chɛ sochibga, dinzuɣu bɛ pala ninvuɣu shɛba ban yɛn dolsi.”
  25. Dinzuɣu bɛ niŋ suzuuda n-ti Naawuni so Ŋun yihiri din sɔɣi sagbana mini tiŋgbani ni polo ni, ka mi yi ni sɔɣiri shɛli, ni yi ni yihiri shɛli polo ni
  26. “Naawuni, duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila Ŋuna, Ŋuna n-nyɛ Al-arshi shεli din galsila Duuma.”
  27. Ka o (Annabi Sulemana) yεli (yundakpani maa): “Ti ni yuli nya, a yi yεli yεlimaŋli, bee a bela ʒirinim’ ni.”
  28. “Zaŋmi n gbaŋ (leta) ŋɔ n-chaŋ ti ti ba, ka ŋmalgi ka chɛ ba, ka nya lahibali shεli bɛ ni yɛn labsi ma na.”
  29. Ka o (napaɣa Balchisu yεli): “Yaa yinim kpambaliba! Achiika! Bɛ ti ma la gbaŋ shɛli din mali jilma na.”
  30. (Mani ni nya shɛli gbaŋ maa puuni nyɛla): “Achiika! Di yila Sulemana sani na. Yaha! Achiika! Di nyɛla din pili ni Naawuni yuli, Dunia Nambɔzobonaa, Zaadali Nambɔzobonaa.”
  31. (Ka Annabi Sulemana lahi yεli gbaŋ maa ni): “Di niŋ ya ma ninchini, ka kan ya ma na, n-ti niŋ tuuba leei Muslinnima.”
  32. Ka o (napaɣa Balchisu yεli): “Yaa yinima n-kpambaliba! Baŋsim ya ma n yεltɔɣa ŋɔ maa yεlimaŋli ni nyɛ shεli, Mani pa ŋun yɛn ŋmaai fukumsi shεli, naɣila yi beni mi, (ka sokam ti ma o haŋkali ni nyɛ shεli).”
  33. Ka bɛ (kpambaliba maa) yεli: “Tinim’ nyɛla ban mali yaa, ka lahi nyɛ bidibkuma tobu ni. Dinzuɣu, yεllikam kpalim la a sani, yulimi nya a ni yɛn ti fukumsi shεli.”
  34. Ka o (napaɣa Balchisu yεli): “Achiika! Nanim’ yi ti kpe tiŋ’ shɛli ni (ni tobu), bɛ saɣindi li mi, ka zaŋ di puuni asanza niriba n-leei tarimba, lala mi ka bɛ niŋda.”
  35. “Yaha! Achiika! Mani nyɛla Ŋun yɛn tim bɛ (Sulemana mini o niriba) sani ni pini shεli, ka nya lahibali shɛli tuumba maa ni yɛn labsi na.”
  36. Saha shεli o (tumo maa) ni kana Annabi Sulemana sani (ni pini maa), ka o yεli: “Di ni bɔŋɔ, yi yɛn zaŋla liɣiri n-ti ma (ni n-chεn ya yi chɛfuritali maa ni)? Tɔ! N Duuma (Naawuni) ni ti ma shεli gari O ni tin ya shεli ŋɔ maa, chɛli gba! Yinima n-kuli niŋ suhupiɛlli ni yi pini shɛli dimbɔŋɔ maa?”
  37. (Ka Annabi Sulemana yεli Balchisu tumo maa)! Labmi bɛ sani. Achiika! Ti nyɛla ban yɛn kaba na ni tobbihi shεba bɛ ni ku tooi ba. Yaha! Achiika! Ti ni yihi ba di (Saba’i tiŋgbani) ni, ka bɛ leei ban di vi filiŋ.”
  38. Ka o (Annabi Sulemana) yεli (o tobbihi): “Yaa yinim’ kpambaliba! Yi puuni ŋuni n-yɛn tooi tahi ma o nam garo maa na, pɔi ka bɛ kama na n-ti leei Muslinnima?”
  39. Ka alizinnim’ puuni yaalana so yεli: “Mani ni tooi tahi a li (garo maa) na pɔi ka a ti yiɣisi a ʒiishee ŋɔ maa. Yaha! Achiika! Mani nyɛla Ŋun mali yaa, ni yɛmbahigalana.”
  40. Ka ninvuɣu so (Asifu Ibn Barhiya) ŋun mali litaafi baŋsim yɛli: “Mani ni tooi tahi a li (garo maa) na a nimbila ti yɛn pobi ka neei, saha shεli o (Annabi Sulemana) ni nya li (garo maa) ka di ʒe o tooni, ka o yεli: “Ŋɔ maa shiri nyɛla n Duuma (Naawuni) pini puuni, domin O dahim ma ka nya n-ni paɣi bee n-ni niŋ gutulunsi. Yaha! Ninvuɣu so ŋun paɣi Naawuni, tɔ! Achiika! O maŋ’ zuɣu ka o paɣi, ŋun mi niŋ gutulunsi, tɔ! Achiika! N Duuma (Naawuni) nyɛla Bundana, Ŋun nam tibgi
  41. Ka o (Annabi Sulemana) yεli: “Sɔɣimi ya zaŋ o nam garo maa wuhi o, ka ti nya o ni dolsi bee o ni pahi ninvuɣu shεba ban ku dolsi puuni.”
  42. Saha shεli o (napaɣa Balchisu) ni kana (Annabi Sulemana sani), ka bɛ yεli: “Di ni bɔŋɔ, lala ka a nam garo maa be? Ka o yεli: “Achiika! Di ŋmanila dina.” Ka (Annabi Sulemana) yεli: “Achiika! Bɛ ti ti baŋsim poi ni ŋuna, ti mi daa nyɛla ban zaŋ bɛ maŋ’ zaasa n-ti Naawuni (Muslinnima).”
  43. Yaha! O (napaɣa Balchisu) ni daa jεmdi shɛli ka pa Naawuni maa n-daa taɣi o ka chɛ (tuuba niŋbu). Achiika! O daa shiri be ninvuɣu shεba ban niŋ gutulunsi puuni
  44. Ka bɛ yεli o (napaɣa Balchisu): “Kpεm nayili ŋɔ na,” Saha shεli o ni nya li (ka bɛ yεrgi salim’ balibu kam nayili zoŋ ni, ka kom be di gbinni, ka naan chɛ ka zahima be di puuni), ka o (Napaɣa Balchisu) tεhi ni di nyɛla kulibɔŋ, ka kahi o chinchina ka chɛ o biɛhi, ka o (Annabi Sulemana) yɛli: “(kpɛm na) di nyɛla nayili zoŋ din niŋ polipoli, ka bɛ sɔŋ li ni kalo (ka kom be di gbinni).” Ka o (napaɣa Balchisu) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Achiika! N-di m maŋ’ zualinsi. Yaha! N-zaŋ m maŋ’ zaasa n-ti Naawuni so Ŋun nyɛ binnamda Duuma la m-pahi Sulemana zuɣu.”
  45. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa tim Samuudu nim’ mabia Sālihu bɛ sani (ka o ti yεli): “Jεmmi ya Naawuni.” Ka bɛ leei zamaatu biba ayi m-mŋɛri taba namgbankpeeni
  46. Ka o (Annabi Salihu) yεli: “Yaa yinima n niriba! Bozuɣu ka yi bɔri yom ni zaɣibɛɣu (azzaba) paai ya pɔi ni zaɣivɛlli? Bozuɣu ka yi bi bɔri Naawuni chεmpaŋ domin achiika! Yi leei bɛ ni zɔri shɛba nambɔɣu.”
  47. Ka bɛ yεli: “Ti nya ka a mini ban be maa zuɣubetali n-chɛ ka yɛlibɛɣu ŋɔ maa (fara mini sanzali) nyari ti, ka o (Annabi Salihu) yεli: “Yi zuɣubetali bela Naawuni sani. Chɛli gba! Yi nyɛla ninvuɣu shεba bɛ (Naawuni) ni dahinda.”
  48. Ka niriba awei daa be (Annabi Sālihu) tiŋgbani maa ni, ka bɛ dini nyɛla bɛ saɣindila tiŋgbani yaaŋa zuɣu ka bi maanda
  49. Ka bɛ naan yεli taba: “Yi zaɣiyino kam pom Naawuni (ka yɛli o suhi ni): “Ti ni sɔɣi ku o (Salihu) mini o iyaali yuŋ ŋɔ, din nyaaŋa ka ti yεli o dɔɣiriba: “Tinim’ bi nya ninvuɣu shεba ban ku o iyaali. Achiika! Tinim’ nyɛla yεlimaŋlinima.”
  50. Ka bɛ na nabεri, ka Ti (Tinim’ Naawuni) gba na ba nari ka bɛ nyɛla ban bi mi
  51. (Yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Yulimi bɛ nabεri maa bahigu ni daa ti nyɛ shεm. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa wurimla bɛ mini bɛ niriba zaasa namgbanyini
  52. Dinzuɣu, ka bɛ yiŋsi maa kpalim dabari domin bɛ ni daa di zualinsi shɛli maa zuɣu. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti ninvuɣu shεba ban mi (Naawuni nam yiko)
  53. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tilgi ninvuɣu shεba ban ti yεlimaŋli ka nyɛla wuntizɔriba
  54. Ni Annabi Lutu, Saha shεli o ni daa yεli o niriba: “Di ni bɔŋɔ, yi tumdila tuunbe’ shεli dimbɔŋɔ maa, ka nyɛla ban kuli lihira?”
  55. “Di ni bɔŋɔ, yinim niŋdila dobba kore ka chɛri paɣaba? Chɛli gba! Yi nyɛla ninvuɣu shεba ban be ʒilinsi ni.”
  56. O niriba maa daa ka bɛ ni labsiri o yɛtɔɣa shεli m-pahila bɛ yεli mi: “Yihimi ya Lutu niriba yi tiŋ ŋɔ maa ni. Achiika! Bɛ nyɛla ninvuɣu shεba ban bɔri ni bɛ yɛli ni bɛ niŋ kasi.”
  57. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tilgi o (Annabi Lutu) mini o niriba ka chɛ o paɣa, Ti (Tinim’ Naawuni) zali o ka o yɛn pahi ban kpalim hallaka puuni
  58. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) mi sakur’ shɛli m-bahi bɛ zuɣu, ka bɛ ni niŋdi shεba wa’azu maa saa daa niŋ din be
  59. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Paɣibu balibu kam nyεla Naawuni dini. Yaha! Suhudoo be O dab’ shεba O ni gahim zuɣu. Di ni bɔŋɔ, Naawuni n- nyɛ Ŋun gari bee binyεr’ shεŋa bɛ (chεfurinim’) ni jεmdi m-pahi O zuɣu maa
  60. Bee ŋuni n-leei nam sagbana mini tiŋgbani ka siɣsi ya kom na zuɣusaa, ka Ti (Tinim ‘Naawuni) zaŋ li n-yihi puri din bindira vεla. Yi pala ban yɛn tooi chɛ ka di (puri maa) tihi zooi. Di ni- bɔŋɔ, duuma so beni m-pahi Naawuni zuɣu? Chɛli gba! Bɛ nyɛla ninvuɣu shεba ban mali binyεr’ shεŋa m- maɣisiri Naawuni
  61. Bee ŋuni n-leei zaŋ tiŋgbani leei din ʒe luɣuyini, ka zaŋ kulbona niŋ di sunsuuni, ka lahi zali zolikara di puuni, ka zaŋ saɣili niŋ kulikara ayi maa sunsuuni. Di ni bɔŋɔ, duuma so m-beni pahi Naawuni zuɣu? Chɛli gba! Bɛ pam nyɛla ban ʒi
  62. Bee ŋuni n-leei deeri bukaatalana suhigu o yi ti suhi O, ka vuuri chuuta, ka zaŋ ya zali tiŋgbani falidiriba? Di ni bɔŋɔ, duuma so m-beni pahi Naawuni zuɣu? Bɛla ka yi (ninsalinim’) teeri Naawuni yɛla
  63. Bee ŋuni n-leei dolsiri ya zimsim din be duli ni kom ni. Yaha! Ŋuni n-leei timdi pɔhim na, ka di nyɛla din tiri ya suhupεlli lahibali kadama O nambɔzɔbo (sakom) be yoma? Di ni- bɔŋɔ, duuma so m-beni pahi Naawuni zuɣu? Naawuni nam duya ka chɛ yi ni laɣindi o mini binyεr’ shεŋa jεmdi maa
  64. Bee ŋun n-leei piindi nambu, ka ti lahi yɛn labsi li na (Zaadali)? Yaha! Ŋuni n-leei tiri ya arzichi din yi zuɣusaa mini tiŋgbani ni na? Di ni bɔŋɔ, duuma so m-beni pahi Naawuni zuɣu? (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Tahimi ya yi daliri na, yi yi nyɛla yεlimaŋlinima.”
  65. Yεlima: “So ʒi binshɛɣu din sɔɣi sagbana mini tiŋgbani ni naɣila Naawuni. Yaha! Bɛ (binnamda) bi mi saha shɛli bɛ ni yɛn ti yiɣisi ba
  66. Chɛli gba! Bɛ (chɛfurinim’) ka Chiyaama baŋsim. Chɛli gba! Bɛ nyɛla ban be zilsigu puuni ni dina. Chɛli gba! Bɛ kuli nyɛla ninvuɣu shεba ban suhiri ni zom ni dina
  67. Ka ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa yεli: “Di ni bɔŋɔ, ti mini ti banim’ yi leei taŋkpaɣu, kadaɣila ti nyɛla bɛ ni yɛn ti lahi yiɣisi shɛba
  68. (Ka bɛ lahi yɛli): “Achiika! Bɛ daa gbaai ti mini ti banim’ alikauli ŋɔ maa pɔi ni dina, ŋɔ maa pala shɛli m-pahila kurumbuni nim’ salima.”
  69. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Gom ya tiŋgbani yaaŋa zuɣu, ka nya bibɛhi bahigu ni daa ti nyɛ shεm.”
  70. (Yaa nyini Annabi)! Di niŋ suhusaɣiŋgu bɛ zuɣu, a mi di be muɣisigu puuni ni bɛ nabiɛri maa
  71. Ka bɛ (chεfurinim’ maa) naan yεra: “Bondali n-leei nyɛ alikauli (Chiyaama yiɣisibu) ŋɔ maa, yi (Muslinnim’) yi nyɛla yεlimaŋli nima?”
  72. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Di yi pa shɛli ka yi ni bɔri shɛli ni yomyom’ maa pirgili be yoma ni yinima.”
  73. Yaha! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Pintira n-zaŋ ti ninsalinima, amaa! Bɛ (ninsalinim’) pam bi paɣira
  74. Yaha! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Ŋun mi din sɔɣi bɛ suhiri ni, ni bɛ ni yihiri shεli polo ni
  75. Yaha! Shɛli bi sɔɣi sagbana mini tiŋgbani ni, naɣila di nyɛla di pun sabi be litaafi shɛli din kahigiri yɛllikam la puuni (dina n-nyɛ Lauhul Mahfuuz)
  76. Achiika! Alkur’aani ŋɔ maa tirila Israaila bihi lahibali n-zaŋ chaŋ binyεr’ shεŋa pam bɛ ni niŋdi namgbani kpeeni di puuni
  77. Yaha! Achiika! Di (Alkur’aani maa) nyɛla dolsigu mini nambɔzɔbo n-ti ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli
  78. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Ŋun yɛn ti niŋ fukumsi bɛ sunsuuni (Zaadali). Yaha! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Baŋda
  79. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Zaŋmi a yɛla dalim Naawuni, achiika! A be yεlimaŋli zuɣu din be polo ni
  80. Achiika! (Yaa nyini Annabi)! A ku tooi chɛ ka kpiimbi wum (boligu), A mi ku tooi chɛ ka tikpiranim’ wum, dindee yi niŋ ka bɛ nyɛla ban lebi biri
  81. Yaha! A ku tooi dolsi ninvuɣu shεba ban zom ka chɛ bɛ bɔrginsim, a mi ku tooi chɛ ka so wum (boligu), naɣila ninvuɣu so ŋun ti Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ yɛlimaŋli, ka lahi nyɛ ninvuɣu shεba ban zaŋ bɛ maŋ’ zaasa n-ti Naawuni (Muslinnima)
  82. Yaha! Yɛltɔɣali (Chiyaama yiɣisibu) yi ti paai, Ti (Tinim’ Naawuni) yɛn ti yihi ba (chɛfurinim’) 1 la biŋkɔb’ so na (tiŋgbani yaaŋa zuɣu), ka o ti yεri ba yεltɔɣa (kadama) achiika! Ninsalinim’ daa bi dihitabli Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima
  83. Ni dabsi’ shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni yɛn ti laɣim zamaatu shεba ban daa labsi Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ ʒiri tiŋgbani kam puuni, ka bɛ nyɛla bɛ ni taɣi shɛba zali
  84. Hali ka bɛ yi ti kana (Saliya karibu shee), ka O (Naawuni) yεli: “Di ni bɔŋɔ, yi daa labsila N aayanim’ ʒiri, ka mi daa ka di baŋsim shεli, bee bimbo ka yi daa leei niŋda
  85. Ka Naawuni daazaaba shee bɛ zuɣu domin bɛ zualinsi zuɣu, ka bɛ ku tooi lahi tɔɣisi yεltɔɣa shεli
  86. Di ni bɔŋɔ, bɛ bi nya kadama Ti (Tinim’ Naawuni) n-zali ba yuŋ ka di nyɛ vuhim n-ti ba, ka zali ba wuntaŋ’ ka di nyɛ din neeri tiri ba. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli
  87. Yaha! (Teemi) Dabsi’ shεli bɛ ni yɛn ti piεbsi kikaa ni, ka ŋun kam be sagbana mini tiŋgbani ni yirigi naɣila Naawuni ni yu so, ka sokam ti yɛn kana O (Naawuni) sani ka nyɛla ban filiŋ
  88. Ka a nya zoya, ka tεhi ni di ʒela luɣuyini, ka di nyɛla din chanimi ginda kamani sagbaŋ ni gindi shεm. Di nyɛla Naawuni so Ŋun vεlgi yɛllikam tuma, Achiika! O nyɛla Ŋun mi din sɔɣi yi tuuntumsa puuni
  89. Ŋun ti kana (Zaadali) ni tuunviεlli, tɔ! O mali (sanyoo) din viεla n-gari lala, ka bɛ nyɛla ban yɛn ti be suhudoo ni ka chɛ dindali maa suhudamli
  90. Ŋun mi ti kana (Zaadali) ni tuumbεɣu, ka bɛ lebi bɛ nina m-pili ʒahannama buɣum ni (ka yεli ba): “Bɛ ku yon ya sam shεli naɣila yi tuuntumsa ni daa nyɛ shɛli (Dunia puuni).”
  91. (Yaa nyini Annabi! Yεlima): “Achiika! Bɛ puhi ma ni n-jεm tiŋ’ shɛli (Makka) bɛ ni mɔŋ ʒim kpaabu di puuni ŋɔ maa Duuma. Yaha! Bɛ puhi ma mi ni m-pahi ninvuɣu shɛba ban zaŋ bɛ maŋ’ zaasa n-ti Naawuni maa (Muslinnima) puuni.”
  92. Yaha! (Bɛ puhi ma mi) ni n-karim Alkur’aani. Dinzuɣu, ŋun dolsi, tɔ! O maŋ’ zuɣu ka o dolsi, ŋun mi bɔrgi, tɔ! (Yaa nyini Annabi)! Nyin yεlima: “Achiika! Mani nyɛla Ŋun be ban saɣisiri ya puuni.”
  93. Yaha! Yεlima: “Paɣibu balibu kam niŋ dihitabli ti Naawuni. Ni baalim, O ni wuhi ya O nam yɛlikpahinda ka yi baŋ li. A Duuma mi pala Tamda ni yi ni tumdi tuun’ shɛŋa